Büyük şehirlerdeki hızlı hayat akışı ve yemek yeme alışkanlıklarının değişmesi, süpermarket alışveriş kültürünü yeniden yaratıyor. Y Kuşağı’nın tercihleriyle şekillenen ‘Mide Savaşları’nın perakende sektöründe zorlu bir rekabet yaratmasını beklediklerini ifade eden ThoughtWorks Türkiye Proje ve Operasyon Direktörü Güvenç Güngör, bu zorlu yarışta öne geçmek isteyen süpermarket zincirlerinin müşteri odaklı inovasyon sürecine girmeleri gerektiğini söyledi.
Tüm dünyadaki dijitalleşme trendi, sağlıktan eğitime finanstan gıdaya birçok sektörün yaklaşımını değiştirdi. Yemek ve gıda alışveriş alışkanlıklarının değişmesi ise perakende şirketlerini değişime zorluyor. Küresel teknoloji danışmanı ThoughtWorks Türkiye Proje ve Operasyon Direktörü Güvenç Güngör, “Tüketici trendlerine bağlı inovasyonlar geliştiremeyen, hızla fark yaratacak ve uygulanabilecek esnek dijital platformları veya kendine özgü geliştiricileri olmayan süper marketler canlı canlı yenilecekler. Marketlerin stok birim numarasına değil, yemek ve öğüne odaklanması gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu.
Y kuşağı eğlence ve macera arıyor
İnsanların yemek yeme alışkanlıklarının hızla dönüşüm geçirdiğini dile getiren Güngör, sektördeki rekabetin işgücü maliyetlerinin azaltılması, dağıtım yöntemleri, satın alma ve işbirlikleri gibi alanlara odaklanmış durumda olduğunu kaydetti. Güngör, “Oysa ki Y Kuşağı, nakit sıkıntısı çektiği zamanlarda bile dışarıda yemek yiyor ve bu kuşağın neredeyse 3’te biri ürünlerden çok tecrübelere para harcamayı tercih ediyor. Bu bireyler, eğlence ve macera hissini arıyorlar” dedi. Globalleşmenin ülkeler arasındaki sınırları ortadan kaldırırken, global yemekleri ortaya çıkardığına dikkat çeken Güngör, aile ile yenen yemeklerin ise Türkiye’de yüzde 70 ortalama ile hala üst sıralarda yer aldığını ancak büyük şehirlerde bu oranın değişmeye başladığını gözlemlediklerini ifade etti.
Müşteri odaklı inovasyona gidilmeli
Ipsos Global Trends araştırmasına göre, “Yeni şeyler denemede ben genellikle arkadaşlarım arasında ilkimdir” söylemine katılanlarda Türkiye’nin yüzde 54 ile ikinci sırada yer aldığını belirten Güngör, sözlerini şöyle sürdürdü: “En önemli inovasyonlar, bizim “mide savaşları” adını verdiğimiz rekabeti kazandıracak olanlar… Tüketilen gıda miktarı artmadığı için rekabet, öğünlerden pay almaya dayanıyor. Gereken yetenek ve teknolojiye sahip oldukları takdirde, büyüklüklerinden bağımsız olarak tüm marketler, müşteri odaklı inovasyondan yararlanabilir. Tedarik zinciri inovasyonları, tüketicinin ne gördüğü ile başlar. Biz her şeyi, hemen istiyoruz. Yemek seçimlerinin yarısı, aynı gün içinde yapılıyor. Market alışverişi sırasında tüketiciler yalnızca alışverişin ne kadar uzun süreceğini değil, aldıkları ürünü ne zaman yiyeceklerini de düşünüyorlar.”
Tüketicinin yakın gelecekte ses komutu ile gıda alışverişi yapmaya başlayacağına dikkat çeken Güngör, “Yakında restoran şefleri istedikleri her ürünü tedarikçilerden anında, tek bir komutla, eldivenlerini bile çıkarmadan sipariş verebilecekler. Bugünün tüketici trendi, ses… Siri, mesajlaşma ve navigasyon platformları hızla yazıdan sese kayıyor. Innit gibi şirketler, kullanıcının müdahalesi olmaksızın içindeki yemeği tanıyıp otomatik olarak pişiren fırınlar geliştiriyorlar. Innit’in buzdolabı, kalan malzemelerle hangi yemekleri yapabileceğinizi söylüyor. Marketler ya bu bağlantı teknolojileriyle işbirliğine gider, ya da sofradaki yerlerini kaybederler” dedi.
Süpermarket zincirlerinin çoğunun, tüketicilerin alışverişlerinde farklı karar süreçlerinin ve psikolojilerin devrede olduğu gerçeğine öncelik vermediğine değinen Güngör, e- ticaret hacmi her yıl yaklaşık yüzde 24 oranında büyüse de gıda ürünlerinin internet üzerinden satışının büyümesinin yüzde 15 dolaylarında kaldığını aktardı. Güngör, perakende sektöründeki en yüksek ciro oranının süpermarket kategorisinde olduğunu ancak sektördeki şirketlerin büyük kısmının henüz online satışı olmadığını belirtti.
Dijital stratejilerin değişme zamanı geldi
İnsanların yemek yeme alışkanlıklarıyla ilgili yapılacak çok şey olduğunu ve bunların süpermarketlere entegre edilebileceğini vurgulayan Güngör, şunları söyledi:
“ThoughtWorks Avustralya’nın en büyük market zinciri olan Woolworth’s için bir dijital strateji geliştirdi. ThoughtWorks ekibi müşterilere ürünlerin satışını artırmak için bir “mağaza için öğün planlayıcı” fikri geliştirdiler. Mağaza içine yerleştirilen iPad’lerde müşteri bir tarif seçtiğinde, akşam yemeği reyonunda tarif için ihtiyaç olan tüm ürünler raflardaki LED ışıklarla aydınlatılarak müşterinin alışverişi daha hızlı ve kolay hale getiriliyor. Ortaya çıkan değişim, mağazanın en fazla gelir yaratan özelliği halini aldı. Müşteri trendlerini anlayabilme ve bunları fark yaratacak değer önerilerine dönüştürebilme yeteneğiyle uygulamaya koyabilecek teknoloji tüm sektörü sil baştan değiştirebilir. Marketlerin stok birim numarasına değil, yemek ve öğüne odaklanması gerektiğine inanıyoruz. “
