Wikileaks adlı internet sitesi, 1970’lerde ABD’nin diplomasi ve istihbarat kaynaklarının kaleme aldığı 1,7 milyonu aşkın belge yayımladı. Sitenin kurucusu Julian Assange, belgelerin sayısının ABD’nin faaliyetlerinin çapını ve ne kadar geniş bir alana yayıldığını gösterdiğini söyledi.
Belgeler, Henry Kissinger’ın Dışişleri Bakanı olduğu 1973-1976 dönemine ait. Belgelerde ilk bakışta Hindistan’ın eski başbakanlarından Rajiv Gandi’nin bir silah satışı anlaşmasına aracı olduğuna dair iddialar ve İngiltere’nin ‘demir leydisi’ Margaret Thatcher’la ilgili ilk izlenimler göze çarpıyor.
Bu belgelerin Wikileaks’e ‘sızdırılmadığı’ ve ABD arşivlerinde görülebileceği bildiriliyor. Ancak Wikileaks, bunları içinde arama yapılabilecek bir formatta sunduğunu belirtiyor. Belgelerle ilgili çalışmayı sitenin kurucusu Julian Assange’ın, Londra’daki Ekvador büyükelçiliğine sığındığı süreçte yaptığı kaydedildi.
Assange, hakkında cinsel taciz suçlamaları bulunan İsveç’e gönderilmemek için büyükelçiliğe sığınmıştı. Julian Assange, iddiaların kendini karalamaya yönelik siyasi bir kampanyanın ürünü olduğunu söylüyor. Wikileaks, 2010 yılında yayımladığı belgelerle adını duyurmuş, Türkiye’nin de adı geçen belgeler büyük yankı uyandırmıştı.
Yeni belgeler arasında da en azından ‘ilgi’ bölümünde Türkiye’nin adı geçen çok sayıda belge bulunuyor. ‘PlusD’ adı altında yayımlanan belgeler 1973’ün başından 1976’nın sonuna kadar çekilen diplomatik telgraflar, istihbarat raporları ve kongre içi yazışmalardan oluşuyor.
Yazışmaların büyük bir kısmı bizzat Kissinger’ın yazdığı, veya Kissinger’a yazılan belgeler. Bunların çoğunda da, ‘dağıtım yapılmayacağı’ ve belgenin ‘şahsa özel’ olduğuna dair ibareler yer alıyor.
BBC’nin haberine göre, belgelerde, Hindistan’ın eski Başbakanı Rajiv Gandi’nin daha politikaya girmediği ve ticari uçak pilotu olduğu dönemde, Hindistan’a savaş uçağı satmak isteyen İsveç Saab-Scandia firması için çalıştığına dair, dönemin Hint basınında çıkan iddialar da yansıtılıyor.
1976 tarihli bir telgrafta, bir Amerikan diplomatı, “bir savaş uçağı için ticari uçak pilotunun görüşlerine başvurulması beklenmez, ama başka nitelikleri olan bir pilottan söz ediyoruz” diyerek, Gandi’nin güçlü bir siyasi aileden geldiğini hatırlatıyor.
1975 tarihli bir telgrafta ise, İngiltere’de Muhafazakar Parti’nin başına geçen Margaret Thatcher’dan ‘orta sınfın üst kesimine ait bir imaj sunmaya çalışmasının başbakanlık şansını etkileyebileceği, ancak dikkate alınması gereken bir kişi olduğu belirtilmiş.
