Özbekistan’da düşük güçlü nükleer enerji santrali için ilk kazı yapıldı
Özbekistan’da kurulacak düşük güçlü nükleer enerji santralinin (NGS) inşaatı için ilk adım atıldı. Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom Genel Müdürü Aleksey Lihachev ve Uzatom Başkanı Azim Ahmedhacayev’in katıldığı törende, santral sahasında ilk zemin kazısı gerçekleştirildi.
Cizzak bölgesinde temeller atılıyor
Rosatom’un Özbekistan’ın Cizzak bölgesi Fariş ilçesinde inşa edeceği RITM-200N reaktörlü düşük güçlü nükleer enerji santrali projesi kapsamında, güç ünitesinin temel kazısına başlandı. Yaklaşık 1,5 milyon metreküp zemin kazılacak proje sahasında, temel çukurunun 13 metre derinliğe ulaşması planlanıyor.
Törene, Rosatom Genel Müdürü Aleksey Lihachev ve Uzatom Başkanı Azim Ahmedhacayev’in yanı sıra Atomstroyexport A.Ş. Başkan Yardımcısı ve Proje Direktörü Pavel Bezrukov, Özbekistan NGS İnşaat Direktörlüğü Müdürü Abdicemil Kalmuratov ve bölge başkanı Uluğbek Mustafoyev katıldı.
“Yeni bir iş birliği dönemine giriyoruz”
Rosatom Genel Müdürü Aleksey Lihachev törende yaptığı konuşmada, Özbekistan’daki bu projenin iki ülke arasında uzun vadeli bir iş birliği anlamına geldiğini belirtti.
Lihachev, “Bugün Özbekistan’da nükleer enerji üretimi projesinin uygulanmasında yeni bir aşama başlıyor. Tüm yurt dışı projelerimizde olduğu gibi bu santralin inşasında da yüksek düzeyde yerelleştirme öngörülüyor. Rosatom, hizmet ömrü en az 60 yıl olacak santrali inşa edecek ve işletme sürecinde gerekli tüm desteği sağlayacak.” ifadelerini kullandı.
Putin ve Mirziyoyev anlaşmayı genişletti
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in mayıs ayında Özbekistan’a yaptığı ziyaret sırasında, iki ülke liderlerinin huzurunda nükleer santral inşaatına dair hükümetler arası anlaşmada değişiklik yapılmasına yönelik protokol imzalanmıştı.
Bu protokol, Rus teknolojisine dayalı hem büyük hem de küçük nükleer santrallerin inşasını kapsayacak şekilde iş birliğini genişletiyor.
İlk reaktör gövdesi üretime başladı
Rosatom, 13 Mayıs 2025’te Cizzak’ta yapılacak santralin reaktör ekipmanlarının üretimine başladı. 205 ton ağırlığındaki özel alaşımlı çelikten oluşan RITM-200N reaktör gövdesi döküldü.
Proje kapsamında mühendislik araştırmaları, tasarım ve inşaat üssü çalışmalarının da sürdüğü bildirildi. 2025 yılı sonuna kadar proje belgelerinin tamamlanarak Özbekistanlı yetkililerin incelemesine sunulması planlanıyor.
Dünyada bir ilk olacak
26 Eylül 2025’te Moskova’da düzenlenen “Dünya Atom Haftası” forumunda Rosatom ile Uzatom arasında iş birliğinin genişletilmesine dair yeni belgeler imzalandı.
Proje kapsamında, VVER-1000 3+ nesil bazında iki büyük güçlü ünite ve her biri 55 MW gücünde iki RITM-200N reaktörlü ünite inşa edilecek. Aynı sahada hem büyük hem de küçük güçlü nükleer santral ünitelerinin yer alacağı bu proje, dünyada ilk olma özelliğini taşıyor. Santral sahasında ilk beton dökümünün 2026 baharında başlaması hedefleniyor.
