OSS Derneği, 2025’in üçüncü çeyreğini değerlendirdi
Otomotiv satış sonrası pazarında 2024 yılında gözlemlenen durağan seyir, 2025’in üçüncü çeyreğinde de devam etti. Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği’nin (OSS) 2025 Yılı 3. Çeyrek Sektörel Değerlendirme Anketi’ne göre, sektör satış, ihracat ve istihdamda yatay seyrini sürdürürken, yılın son çeyreğinde de benzer bir tablo bekleniyor.
Yurt içi satışlarda sınırlı artış
Ankete göre, 2025’in üçüncü çeyreğinde yurt içi satışlar, 2024’ün aynı dönemine göre dolar bazında ortalama yüzde 1,5 artış gösterdi. Dağıtıcı üyelerin satışları yüzde 1,92, üretici üyelerin satışları ise yüzde 0,71 oranında arttı. Üreticilerin kapasite kullanım oranı ortalama yüzde 72,86 seviyesinde gerçekleşirken, üretim geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,9 artış kaydetti. Buna karşılık ihracatta dolar bazında yüzde 1,9 oranında düşüş yaşandı.
Maliyet artışları sektörde baskı oluşturuyor
Üçüncü çeyrekte sektörün en önemli sorunu, yüzde 76,7 oranla “maliyetlerdeki aşırı artış” oldu. Bunu yüzde 75 ile “nakit akışında yaşanan problemler” ve yüzde 51,7 ile “iş ve ciro kaybı” izledi. Katılımcıların yüzde 33,3’ü “kargo maliyetleri ve teslimat problemleri”ni, yüzde 16,7’si “gümrüklerde yaşanan zorlukları”, yüzde 13,3’ü ise “tedarik ve istihdam sorunlarını” öne çıkardı. Ayrıca üyelerin yüzde 11,7’si döviz kurundaki dalgalanmayı sektör için önemli bir problem olarak değerlendirdi.
Tahsilat süreçleri kötüleşmeye devam ediyor
Anket, tahsilat süreçlerinde de olumsuz bir tabloya işaret etti. 2025’in ikinci çeyreğinde yüzde 40,5 olan tahsilat süreçlerinin üçüncü çeyrekte yüzde 38,4 seviyesine gerilediği görüldü. Üyelerin yüzde 10’u tahsilat süreçlerinin iyileştiğini, yüzde 50’si ise kötüleştiğini ifade etti.
İstihdamda gerileme
Üyelerin yalnızca yüzde 13,3’ü istihdamını artırırken, yüzde 51,7’si mevcut seviyeyi korudu. Üçte biri ise istihdamının azaldığını belirtti. Üretici üyelerde istihdamda düşüş gözlemlenirken, dağıtıcı üyelerin istihdam seviyesini büyük ölçüde koruduğu kaydedildi.
Üretici yatırımlarında artış sinyali
Ankete göre, önümüzdeki üç ayda yatırım planlayan üyelerin oranı yüzde 18,3 oldu. Üretici üyelerin yatırım planları bir önceki ankette yüzde 15,2 seviyesindeyken, bu oran 2025’in üçüncü çeyreğinde yüzde 33,3’e yükseldi. Dağıtıcı üyelerde ise yatırım planı oranı yüzde 15’ten yüzde 10,3’e geriledi.
Sektörün geleceğine dair temkinli iyimserlik
OSS Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Özçete, yaptığı değerlendirmede, otomotiv satış sonrası pazarının zorlu ekonomik koşullara rağmen dayanıklılığını koruduğunu vurguladı. Özçete, “Maliyetlerdeki aşırı artış, nakit akışı sıkıntıları ve tahsilat zorlukları sektörde baskı oluşturmaya devam ediyor. Ancak üretici üyelerimizin yatırım planlarını artırması, uzun vadede üretim kapasitesinin güçlendirilmesi açısından umut verici” ifadelerini kullandı.
Küresel pazarda da benzer bir durağanlık yaşandığını belirten Özçete, “Bağımsız yenileme pazarının dünya genelinde doğal bir seleksiyon sürecinden geçtiğini görüyoruz. Türkiye’de de bu durumun etkileri hissediliyor. Buna karşın sıfır araç satışlarındaki artış, satış sonrası pazarının orta vadede güçleneceğinin göstergesi” dedi.
Özçete, 2026’nın ilk çeyreğine yönelik beklentilerin talepte yeniden artış yaşanacağı yönünde olduğunu belirterek, “Bu süreçte düzenlenen kampanyalar tüketiciler için avantaj sağlasa da araç bakımının geciktirilmesi ciddi teknik riskler oluşturabilir. Araç sahiplerinin periyodik bakım ve parça değişimlerini aksatmaması büyük önem taşıyor” uyarısında bulundu.
