Otomotiv tedarik sanayicilerinden yerli üretim uyarısı

Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), 225 üye firmanın katılımıyla gerçekleştirdiği Rekabetçilik Anketi sonuçlarını açıkladı. Ankette yüksek iş gücü maliyetleri, baskılanan döviz kuru ve finansmana erişim zorlukları sektörün öne çıkan sorunları olarak dikkat çekerken, firmaların büyük bölümünün yatırım planı yapmaması gelecek beklentilerinin zayıfladığını ortaya koydu.

TAYSAD’ın açıkladığı verilere göre, sektörde son iki yılda yaşanan en büyük zorluk, yüzde 92 oranıyla yüksek iş gücü maliyetleri oldu. Ankete katılanların yüzde 82’si döviz kurundaki baskının, yüzde 47’si ise finansmana erişim zorluğunun ciddi bir sorun haline geldiğini belirtti. Kapasite kullanım oranında da düşüş göze çarpıyor; katılımcıların yüzde 35’inin üretim kapasitesinin yüzde 70’in altında kaldığı görüldü.

İstihdamda daralma ve yatırım planlarında gerileme

Ankete göre firmaların yüzde 64’ü son bir yılda istihdamında yüzde 10’dan fazla daralma yaşadı. 2025 yılı için kapasite artırıcı yatırım planı olmayan firmaların oranı ise yüzde 74’e ulaştı. Bu veriler, yalnızca mevcut durumu değil, aynı zamanda sektörün geleceğine ilişkin iyimserliğin de azaldığını gösteriyor.

Yeni proje kazanımı konusunda da tablo benzer. Katılımcıların yüzde 44’ü son bir yılda yeni proje kaybı yaşadığını bildirirken, projelerin büyük kısmının Çin ve Hindistan gibi ülkelere yöneldiği belirtildi. Diğer yandan, firmaların yaklaşık yüzde 27’si yatırım rotasını yurt dışına çevirmiş durumda. Bu yatırımların yapılmasının planlandığı ülkeler arasında ABD, Çin, Fas, Almanya, Romanya, Mısır ve Doğu Avrupa ülkeleri yer alıyor.

Yakup Birinci
Yakup Birinci

TAYSAD’dan yapısal önlem çağrısı

TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, anket sonuçlarını değerlendirerek otomotiv tedarik sanayisinin küresel rekabet gücünü sürdürebilmesi için yapısal önlemlerin gecikmeden devreye alınması gerektiğini vurguladı. Birinci, “Yerli tedarik sanayisinin karşı karşıya olduğu en büyük tehditler; hızla yükselen maliyetler, döviz kuru politikaları ve finansmana erişimdeki darboğazdır. Bunlar üretimin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor” açıklamasında bulundu.

Birinci ayrıca, tedarik sanayi firmalarına yönelik finansman desteklerinin sadeleştirilmesi, SGK ve vergi teşviklerinin artırılması, dijitalleşme yatırımlarına özel destek sağlanması gerektiğini belirtti. İstihdam ve ihracat odaklı bir döviz dönüşüm desteği modeliyle kayıtlı istihdamın korunabileceğini ve ihracat potansiyelinin artabileceğini ifade etti.

Çin’den ithalat artıyor, yerli tedarikçilerin payı daralıyor

TAYSAD Başkanı Yakup Birinci’nin dikkat çektiği bir diğer konu ise Çin’den yapılan ithalattaki artış oldu. GTIP 8708 başlığı altındaki veriler doğrultusunda, son 5 yılda motorlu taşıtlar için parça ve aksesuar ithalatının yüzde 156, metal döküm parça ithalatının ise son 3 yılda yüzde 175 oranında arttığına işaret eden Birinci, bu durumun uzun vadede yerli üreticiyi zayıflatabileceği uyarısında bulundu.

Birinci, “İthalata bağımlılığı azaltacak yerli üretim ve tedarik stratejilerinin hızla geliştirilmesi ve desteklenmesi hayati öneme sahiptir. Yerlileşmeye dayalı bir teşvik sistemi ve ana sanayi ile tedarikçi arasında sürdürülebilir fiyatlama modelleri oluşturulmalıdır” dedi.

TAYSAD’ın anket verileri, Türkiye’de otomotiv tedarik sanayisinin karşı karşıya olduğu ekonomik ve yapısal zorlukları net biçimde ortaya koyarken, rekabetçiliğin korunması için kapsamlı stratejilere ihtiyaç olduğunu gösteriyor.

Video: Opel Frontera ile ilk karşılaşma

Yeni videolar için buradan abone olun!