İkinci el araçlar Türkiye’de neden daha pahalı?

Haber Merkezi30 Haziran 2025

ÖTV düzenlemesinin yeniden gündemde olduğu bugünlerde, otomotiv sektöründeki fiyat farklılıklarına dikkat çeken yeni bir araştırma yayımlandı. LenaCars tarafından hazırlanan çalışmaya göre, Türkiye’de 0-5 yaş arası ikinci el araçların fiyatı, Avrupa ülkelerine kıyasla ortalama 2,5 kat daha yüksek. Araç yaşı arttıkça fark büyüyor; 20 yaş ve üzerindeki araçlarda bu oran 5 kata kadar çıkıyor.

Araştırmada, Türkiye’de sıfır kilometre otomobillerin fiyatlarının da Avrupa’ya kıyasla ortalama %70 oranında daha yüksek olduğu belirtildi. Yüksek vergi yükünün bu farkta belirleyici rol oynadığı ifade edilirken, Türkiye’nin özel tüketim vergisine (ÖTV) dayalı araç vergilendirme sistemi, Avrupa’daki emisyon odaklı vergi politikalarıyla karşılaştırıldı.

Vergi sistemi, fiyatları yukarı çekiyor

LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik, Türkiye’de yürürlükte olan araç vergilendirme sisteminin güncelliğini yitirdiğine dikkat çekerek, “Bugün Türkiye’de 2000 Euro seviyesinde olan 20 yaşındaki bir otomobil, Almanya’da 10.000 Euro’ya kadar çıkabiliyor. Bu tablo, vergi yükünün ikinci el fiyatlara da doğrudan yansıdığını gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.

Nazik’e göre, özellikle alım gücünün düştüğü ve araçların ortalama yaşının yükseldiği Türkiye’de, eski modellere olan talep yüksek seyrediyor. Bu durum, talebin etkisiyle birlikte fiyatların olması gerekenden çok daha yukarıda kalmasına neden oluyor.

Araç sahipliği OECD ortalamasının gerisinde

LenaCars’ın araştırmasına göre, Türkiye’de her 1000 kişiye düşen motorlu kara taşıtı sayısı 2024 itibarıyla 354 olarak ölçüldü. Bu oran, Avrupa Birliği ortalamasında 570. Bu da Türkiye’de otomobil sahipliğinin hâlâ gelişmiş ülkelere göre oldukça düşük olduğunu gösteriyor. Yüksek vergiler ve fiyatların bu durumu etkilediği vurgulanıyor.

Avrupa’da araç vergileri nasıl uygulanıyor?

Türkiye dışında Avrupa ülkelerinde ÖTV benzeri bir vergi uygulanmazken, araçlar genellikle karbon salımı bazlı bir sisteme göre vergilendiriliyor.
Almanya’da tam elektrikli araçlar, ilk tescilden sonraki 5 yıl boyunca motorlu taşıt vergisinden muaf tutuluyor.
Fransa’da düşük emisyonlu araçlara teşvik, yüksek emisyonlu araçlara ise ek vergi uygulanıyor.
Birleşik Krallık’ta hibrit alım teşvikleri 2022’de sona erdi, 2025 sonrası sıfır emisyonlu araçlar da standart vergi sistemine geçecek.
Danimarka’da ise araçlar kayıt vergisine tabi tutuluyor, bu oran elektrikli araçlar için %40, hibrit araçlar için %50 civarında.

Elektrikli ve hibrit araçlarda ÖTV oranları

Türkiye’de motor gücü 160 kW altı ve matrahı 1.450.000 TL’yi aşmayan elektrikli araçlar %10 ÖTV diliminden yararlanabiliyor. Bu dilime giren bazı modeller arasında BYD Atto 3, Fiat 500e, Peugeot e-2008, Renault Zoe, Togg T10X ve Tesla Model Y gibi araçlar yer alıyor.

Hibrit modellerde ise ÖTV oranları %30 ila %60 arasında değişiyor. Bazı üst segment araçlarda bu oranlar daha da yükselebiliyor. Yeni ÖTV teklifleri kapsamında üst dilimlerin yeniden artırılması gündeme gelirken, sektör temsilcileri bu durumun dengeli teşvik yapısıyla ele alınması gerektiğine dikkat çekiyor.

Vergi reformu beklentisi yükseliyor

Nazik, mevcut sistemin günümüz ekonomik koşullarını yansıtmadığını belirterek, “Mevcut matrah odaklı vergi sistemi, enflasyon ortamında sürdürülebilir değil. Gerçek piyasa değerleri ve çevre kriterleri doğrultusunda yeni bir yapılandırmaya ihtiyaç var. Aksi halde fiyatlarda istikrarsızlık sürecek” dedi.

Sektör temsilcileri, yeni vergi düzenlemesiyle birlikte hem tüketiciyi hem de yatırımcıyı rahatlatacak daha istikrarlı bir sistemin hayata geçirilmesini bekliyor.