14 Haziran’da Türkiye’de yayın hayatına başlayacak olan The Walt Disney Company’nin tüm dünyada milyonlarca üyeye sahip dijital yayın platformu Disney+ için geri sayım devam ediyor. Disney+’ın ilk Türk içeriği olarak geçtiğimiz günlerde açıklanan ve setten paylaşılan kareleriyle merak uyandıran ‘Kaçış’ dizisinden ilk teaser yayınlandı.
Yapımcılığını O3 Medya ve Same Film’in üstlendiği, hikayesini Engin Akyürek’in kaleme aldığı, senaryosunu Ali Doğançay’ın yazdığı ve yönetmen koltuğunda Yağız Alp Akaydın’ın oturduğu Disney+’ın ilk Türk dizisi ‘Kaçış’tan ilk teaser seyirciyle buluştu.
Dizinin etkileyici atmosferine dair ipuçlarının verildiği ilk teaser’da Orta Doğu’da yaşanan insanlık dramı, dizinin başrolünde yer alan Engin Akyürek’in canlandırdığı ‘Mehmet’in gözünden seyirciye aktarılıyor. Çarpıcı anlara sahne olan teaser, diziye dair heyecanı giderek yükseltiyor.
Savaş fotoğrafçısı Mehmet’in başından geçenler
Dram, macera ve aksiyonu bir araya getirecek dizide Akyürek’e İrem Helvacıoğlu, Aziz Çapkurt, Onur Bay, Leyla Tanlar, Aras Aydın, Levent Ülgen gibi birçok başarılı isim eşlik ediyor.
‘Kaçış’; savaş fotoğrafçısı Mehmet ve farklı ülkelerden gelen bir grup gazetecinin; araştırma yapmak üzere bir Ezidi (Yezidi) köyüne gidişleri ile başlıyor. Dizide sınır ötesine gizlice geçen grubun bir baskın sonucu radikal terör örgütünün eline düşmeleri, sonrasında yaşadıkları dramları, değişimleri ve kaçış hikayeleri heyecan dolu bir dille anlatılıyor.
Araştırma ekibinin kurtulmak için vereceği zorlu mücadeleyi anlatırken Orta Doğu’da yaşanan insanlık dramına da farklı bir bakış açısı sunacak olan ‘Kaçış’ çok yakında sadece Disney+’ta yayınlanacak.
Ezidi ne demek? Ezidi kimlere denir?
Yezîdîler ya da Ezîdîler, çoğunlukla Kürtçe konuşan etnodinsel bir topluluğa verilen isimdir. Bu topluluğun Zerdüştlük ve eski Mezopotamya dinlerinden uzanan dinî inançlarına Yezidilik ya da Ezidilik denilmektedir. Ezidiler, temel olarak târihte Asurluların bir parçası olan Irak’ın Ninova bölgesinde yaşamaktadırlar.
Yezidilerin bir kısmı Kürt kimliğini benimsemiş olsa da, özellikle Ermenistan’da yaşayan Yezidiler, kendilerini Kürtlerden ayrı tutmaktadır. Ermenistan, Gürcistan, Suriye ve Türkiye gibi ülkelerde yaşayan Yezidi toplulukları gittikçe azalma ve Avrupa’ya, daha çok da Almanya’ya göç etme eğilimindedirler.
Ermenistan, Gürcistan, İran, Suriye ve Türkiye’de de cemaatleri bulunan Yezidilerin bugünkü toplam sayısının 800.000 civârında olduğu tahmin edilmektedir.
Yezidilerinin büyük kısmı Almanya’da yaşıyor
Bâzı bilimsel araştırmalar ise Yezidilerin nüfusunun çok daha fazla olduğu yönündedir. Ayrıca başta Almanya ve İsveç olmak üzere Avrupa ülkelerinde de birçok göçmen Yezidi yaşamaktadır.
1970’li yıllara kadar Urfa, özellikle de Viranşehir’de yoğun olarak yaşayan ve sayıları 80.000’i bulan Türkiye Yezidileri, 1980’lerle beraber ülke dışına göç etmeye başlamışlardır.
1985 yılında 23.000’e inen sayıları, 2007 yılında 377’ye kadar (Urfa’da 243, Batman’da 72, Mardin’de 51, Diyarbakır’da 11 kişi) gerilemiştir. Türkiye Yezidilerinin büyük bir kısmı bugün Almanya’da yaşamaktadır, Avrupa Parlamentosu üyesi Feleknas Uca ve Sol Parti üyesi Ali Atalan bunlardandır.
Ezidi kavramı nereden geliyor?
“Ezidi” kelimesinin bu dinin tanrısı olan Azda kelimesinden türetildiği iddia edilmektedir. Kürt dilinde “Tanrı” ismini karşılayan iki kelime mevcuttur: Bunlar “Ezda” ve “Xweda”‘dır. Ezda beni yaratan, veren ve var eden anlamlarına gelmektedir. Xweda ise kendiliğinden var olan anlamına gelmektedir.
Yezidilere göre yaradılış
Başlangıçta Tanrı Azda, kendi ateşinden Melek Tavus’u yaratır ve ona Evren’i ve insanı yaratma görevini verir. Bununla birlikte yaradılış işinde Tavus’a yardımcı olacak altı melek daha yaratır. Bunun üzerine Melek Tavus, Azda’nın verdiği buyruk doğrultusunda ve yine Azda’dan aldığı bir toz ile Erkek ile Kadın’ı ve Evren’i, ayriyeten ayak işlerini görmesi için dört cin yaratır.
Yezidilikteki inançlar
- Dünya sonsuzdur, Dünya’yı yaratan tanrı onu asla yıkmaz.
- Tabiatın korunması ve tabiata saygı esastır.
- Günde iki defa Güneş’e dönerek ibadet edilir.
- Çarşamba gününü, Melek Tavus ve ilk iki insanın yaratıldığı gün olup Şahid bin Car’ın meydana geldiği gün olduğundan dinlenme günüdür.
- Ancak Şahid bin Car’ın soyundan gelenler Yezidilerdir. Sonradan Yezidi olmak mümkün değildir.
- Melek Tavus’un adını telaffuz etmek, onun adını hatırlatan Kitan, mel’un, na’l, Şar, Şat gibi kelimeleri anmak, bu isim mukaddes olduğundan haramdır.
- Mukaddes ağaçlara tapılır.
- Kadınların saçlarını kesmesine müsaade yoktur.
- Nisan ayında evlenilmez.
- Bal kabağı, ceylan eti ve marul yenmez.
- Çok mukaddes bir renk olduğundan lacivert renkli elbiseler giyilmez.
- Şeyhler, pîrler ve müritlerden oluşan üç kastlı hierarşileri olup ancak kast dahilinde evlenilebilir.
- Şeyhlere para verilir.
- Üst kasta mensup olanlar, çok eşli evlenebilir.
- Başka din mensubuyla evlenen “aforoz” edilir, hatta öldürülür.
- Heft Sirr adı verilen “Yedi Sır” Şeyh Şems ed-Dîn, Şeyh Fahr ed-Dîn, Şeyh Sacâdîn, Şeyh Nâsir ed-Dîn, Şeyh Hesen, Şeyh Adî ve Melek Taus’tan ibarettir.
- Reenkarnasyon vardır.
- Mitraizm’de olduğu gibi boğa kurban edilir.
- Vaftiz yapılır.
Yezidilerin kutsal kitapları
Yezidilerin iki kutsal kitabı olduğu söylenir:
1. Meshaf Reş: 15. yüzyılda yazıldığı ortaya atılmış olan ve Yezidilerin mitolojisini anlatan bir eser. Ayrıca kitabın sonunda Ezidilerin yapmalarının yasak olduğu şeyler bildirilir.
2. Kitab el Celve: Daha geniş bir zaman diliminde Yezidileri bilgilendiren yazılmış bir kitaptır. Bu kitapta, bu kitabın sadece Yezidiler tarafından okunması gerektiği ve yabancıların eline geçmemesi söylenir. Beş bölümden oluşur.
12. yüzyılda Yezidilik
Arap kökenli Şeyh Adî tarafından kurumlaştırılan bu dinde inananların çoğunluğu Kürtçe konuşmakta olup ağırlıklı olarak Irak’ın Musul kentinde yaşamaktadırlar.
Bununla birlikte, anadili Arapça olan Yezidiler de vardır Bâzı araştırmacılara göre Yezidiler, Kürtler tarafından asimile edilmiş Asurilerdir Tarih öncesi dönemlerden beri Asurlularda kuş şeklinde simgeleştirdikleri ve kutsal kabul ettikleri bir Şeytan’a tapmaktadırlar.
Şeyh Adî Suriye’den Laliş’e taşındığında orada Şeyh Şems ed-Dîn, Şeyh Fahr ed-Dîn, Şeyh Sacâdîn ve Şeyh Nâsir ed-Dîn isimli dört aziz kişiyle tanışmış.
Bu kişiler Ēzdîna Mîr adlı bir adamın oğulları olup bu gruba daha sonra Yezidiler tarafından al-Hassan al-Basrî olarak anılan Şeyh Hesen de katılmış. Bu beş kişi, Şeyh Adî ve Melek Taus ile birlikte Yezidilerin Heft Sirr dedikleri “Yedi Sır”‘ını oluşturur.
Tek şarjla 70 gün | Logitech MX Anywhere 3 mouse incelemesi
Yeni videolardan haberdar olmak için buradan kanala abone olmayı unutmayın!
